Khớp gối là một trong những khớp quan trọng cũng như dễ bị tổn thương nhất do phải gánh trọng lượng của cả cơ thể và chịu trách nhiệm cho các hoạt động di chuyển. Tất cả mọi người đều gặp phải các cơn đau đầu gối ít nhất một lần trong đời. Không phải cơn đau gối đều nguy hiểm. Tuy nhiên, chúng cũng có thể là lời cảnh báo cho nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác.
Nguyên nhân gây đau khớp gối
Khớp gối nằm ở vị trí trung tâm, liên kết 3 trục xương chính là xương đùi, xương bánh chè và xương ống chân. Hỗ trợ chức năng của khớp gối là hệ thống gân, dây chằng, sụn khớp, cơ và các bao hoạt dịch. Chỉ cần một trong các bộ phận này bị tổn thương cũng có thể ảnh hưởng tới hoạt động của cả khớp gối, dẫn tới các cơn đau đầu gối cũng như các biến chứng nguy hiểm về sau.
Các nguyên nhân phổ biến dẫn đến đau khớp gối là:
Tuổi tác: Cùng với sự già đi của cơ thể là sự suy giảm chức năng cơ thể. Tốc độ lão hóa của tế bào tăng trong khi tốc độ sửa chữa, phân chia tế bào mới giảm. Điều này khiến khớp gối bị lão hóa, gây ra các cơn đau đầu gối.
Chấn thương khớp gối: Các vận động mạnh hoặc đột ngột tại khớp gối có thể gây ra các chấn thương như bong gân, gãy xương, căng dây chằng đầu gối, rách sụn, viêm gân,… Đây cũng chính nguyên nhân gây ra các cơn đau đầu gối thường gặp nhất tại các vận động viên thể thao hoặc người lao động nặng.
Các bệnh viêm khớp diễn ra tại khớp gối: Một trong những triệu chứng thường gặp nhất ở bệnh viêm khớp là đau tại khớp. Viêm xương khớp, thấp khớp, gout, giả gout, viêm khớp nhiễm trùng hoặc lupus đều có thể dẫn đến các cơn đau nhức kéo dài tại đầu gối.
Xem thêm: Triệu chứng đau khuỷu tay là bệnh gì ? Cách điều trị
Đau đầu gối nhưng không sưng
Đau đầu gối thường đi kèm với sưng, đỏ tấy. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, người bệnh bị đau đầu gối nhưng không sưng. Chúng thường là kết quả các vấn đề sau:
- Người lớn tuổi thường gặp các cơn đau khớp gối khi trời lạnh hoặc khi thời tiết thay đổi. Tuổi tác càng cao, dịch khớp càng giảm khiến cử động khớp khó khăn, gây ra các cơn đau đầu gối khi di chuyển.
- Viêm gân bánh chè ở người chơi thể thao, vì sự co gân mạnh như vận động khớp gối quá mức, các chuyển động đột ngột hoặc chấn thương sẽ gây ra các cơn đau có tính chu kỳ ở vị trí trước gối.
- Các bệnh viêm khớp do rối loạn chức năng hệ miễn dịch (thấp khớp, lupus) cũng gây đau đầu gối nhưng không sưng.
- Các bệnh viêm khớp ở giai đoạn đầu mới khởi phát cũng gây đau đầu gối nhưng không sưng.
Các cơn đau đầu gối nhưng không sưng thường trở nặng khi phải di chuyển, cử động khớp. Điều này ảnh hưởng tới công việc và sinh hoạt hằng ngày. Đồng thời, việc cử động cũng khiến khớp gối bị tổn thương nặng hơn. Thường các cơn đau có xu hướng thuyên giảm khi được nghỉ ngơi.
Nhiều người thường chủ quan khi bị đau đầu gối nhưng không sưng. Tâm lý này dẫn đến trì hoãn điều trị hoặc tự chữa đau khớp gối bằng các phương pháp dân gian chưa được kiểm chứng. Hậu quả là tình trạng đau, viêm tại khớp kéo dài, dai dẳng. Phần lớn các chấn thương đầu gối trở nên nghiêm trọng, thậm chí gây tàn phế. Các cơn đau đầu gối cũng có thể là lời cảnh báo của thấp khớp hoặc viêm xương khớp. Không chữa trị sớm sẽ bỏ lỡ thời điểm tốt nhất để chữa trị, gây nhiều đau đớn về sau.
Những dấu hiệu nguy hiểm của đau khớp gối
Vị trí, mức độ và thời gian cơn đau đầu gối kéo dài phụ thuộc vào nguyên nhân. Đau đầu gối có thể đi kèm với các biểu hiện sưng và cứng khớp, đỏ tấy, nóng; có các tiếng lục khục, lạo xạo trong khớp.
Không phải mọi cơn đau đầu gối đều nghiêm trọng. Tuy nhiên, vì sự quan trọng của khớp gối với cơ thể, người bệnh nên đi khám để được xác định chính xác nguyên nhân cũng như hướng điều trị. Đặc biệt, hãy thăm khám chuyên khoa ngay nếu:
- Khớp gối trở nên yếu, lỏng lẻo, không thể chống đỡ trọng lượng cơ thể.
- Đầu gối sưng rõ rệt kèm theo sốt, phát ban.
- Xuất hiện các biến dạng khớp gối và chân.
- Không thể duỗi hoặc co khớp gối.
Đây là những dấu hiệu nguy hiểm của đau khớp gối cho thấy bệnh nhân đã bị chấn thương khớp nặng hoặc mắc các bệnh viêm khớp, thường là thoái hóa khớp và thấp khớp. Trong những trường hợp này, không sớm thăm khám và điều trị có thể dẫn tới giảm chức năng vận động cũng như sức mạnh khớp. Trường hợp tệ nhất là mất khả năng di chuyển.
Xem thêm: Đau cổ tay là bệnh gì? Làm sao để hết đau cổ tay?
Chẩn đoán triệu chứng đau khớp gối
Để chẩn đoán đau khớp gối, các bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng, hỏi tiền sử bệnh và tiến hành một số xét nghiệm hình ảnh:
- Chụp X-quang giúp xác định các tổn thương trên xương, các cơ quan và mô bên trong.
- Chụp cộng hưởng từ MRI tạo ra hình ảnh chi tiết của các cơ quan và cấu trúc bên trong cơ thể, thường để xác định tổn thương hoặc bệnh ở dây chằng và các cơ xung quanh.
- Chụp cắt lớp vi tính CT cho ra hình ảnh chi tiết các bộ phận, bao gồm cả cơ, xương, mỡ,…
- Nội soi khớp sử dụng để đánh giá các thay đổi thoái hóa khớp gối, giúp phát hiện các bệnh về xương và khối u hoặc xác định nguyên nhân gây đau và viêm xương.
- Xạ hình xương bằng hạt phóng xạ cho thấy lưu lượng máu đến xương và hoạt động của tế bào trong xương.
Phương pháp điều trị đau khớp gối hiệu quả
Mục đích chính của điều trị đau khớp gối là cắt giảm các cơn đau tại khớp gối, giúp người bệnh nhanh chóng trở lại cuộc sống bình thường cũng như ngăn chặn diễn tiến tổn thương khớp và các biến chứng về sau.
Phương pháp điều trị khớp gối thường dùng thuốc và sử dụng các dụng cụ cố định, tăng sức mạnh khớp như nẹp gỗ, nạng,… Trường hợp nặng có thể cần thực hiện phẫu thuật. Bên cạnh đó, người bệnh cần kết hợp với chế độ dinh dưỡng lành mạnh, thực hiện vật lý trị liệu cùng vận động vừa sức.
Ở giai đoạn đau khớp gối nhẹ và vừa, người bệnh có thể sử dụng thuốc chứa glucosamine sulfate để hỗ trợ giảm đau và phục hồi cấu trúc khớp. Glucosamine là một loại đường tự nhiên thường được tìm thấy trong dịch khớp và sụn khớp. Chúng cũng liên quan đến việc hình thành và xây dựng cấu trúc gân, dây chằng, sụn và dịch khớp.
Ở người bị đau khớp gối, các thành phần cấu tạo nên khớp bị tổn thương, suy giảm chức năng, dẫn đến đau nhức, sưng cứng. Bổ sung glucosamine sulfate đã được chứng minh có khả năng giảm đau, sưng và chống viêm. Glucosamine cũng cải thiện chất lượng dịch khớp cũng như duy trì không gian khớp. Nhờ vậy, chúng giúp giảm khô cứng khớp, giúp co duỗi khớp gối dễ dàng hơn.
Ngoài ra, glucosamine tham gia vào quá trình sản xuất sụn khớp và dịch khớp. Chúng hỗ trợ tái cấu trúc khớp và điều trị các bệnh về xương khớp.
Mặt khác, glucosamine đóng vai trò quan trọng với các tế bào liên quan đến sự hình thành xương. Các nghiên cứu cho thấy, bổ sung glucosamine có thể rút ngắn thời gian phục hồi tổn thương xương khớp cũng như hạn chế gãy xương, loãng xương.
Liều dùng khuyến nghị khi dùng glucosamine sulfate để hỗ trợ cải thiện đau khớp gối là 1500mg/ngày. Người bệnh có thể uống một lần hoặc chia ra thành nhiều liều nhỏ. Uống glucosamine với nhiều nước sẽ cho hiệu quả hấp thụ cao hơn.
Người dùng cũng cần lưu ý, viên uống glucosamine là thực phẩm chức năng giúp bổ sung dưỡng chất, hỗ trợ điều trị và cải thiện các vấn đề về xương khớp. Sản phẩm không phải thuốc và không thể thay thế thuốc chữa bệnh. Bệnh nhân cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các viên uống bổ sung glucosamine để nhận được tác dụng tốt nhất.
Xem thêm: 9 bài tập chữa thoái hóa cột sống tại nhà: Đơn giản và hiệu quả
Ngoài việc hỗ trợ giảm đau và phục hồi cho người đau khớp gối, các viên uống bổ sung glucosamine cũng có thể dùng để giảm thiểu, hạn chế các vấn đề về xương khớp cho người trung niên và lớn tuổi. Người thường chơi thể thao, vận động nặng cũng có thể dùng glucosamine để giảm đau nhức sau luyện tập, thả lỏng khớp và tăng tốc độ phục hồi chấn thương.
